منبع kojaro mizan.information ecotouring.web site qomchto irna eghtesadonline hamshahrionline mizanonline isna iribnews htesadonline yjc irandeserts
[۲۸] البته برخی مورخان تأسیس این شهر را پس از ورود اسلام به ایران[۲۹] و در سال ۸۳ق[۳۰] یا ۹۳ق دانسته‌اند.[۳۱] بیشتر مورخان، فتح قم را در ۲۳ق به دست ابوموسی اشعری دانسته‌اند.[۳۲] البته بعضی از گزارش‌ها، فاتح قم را مالک بن عامر اشعری [۳۳] و بعضی دیگر احنف بن قیس می‌دانند.[۳۴]
[۷۶] در پی این سخنرانی، وی دستگیر و به تهران منتقل شد. در ۱۵ خرداد در اعتراض به دستگیری امام خمینی مردم برخی از شهرهای ایران از جمله قم به خیابان‌ها آمدند و در درگیری با مأموران حکومتی شماری کشته و زخمی شد.[۷۷] از این واقعه به قیام ۱۵ خرداد یاد می‌شود و در نظر برخی نقطه عطفی در آغاز انقلاب اسلامی به شمار می‌آید.
یکی از دیدنیهای اطراف قم کویر غدیر اسب یا دریاچه نمک غدیر اسب است. این کویر، یکی از سه کویر نکمزار مسیله محسوب می‌شود که به‌شکل دایره‌ای است و چهار کیلومتر قطر و سه هکتار مساحت دارد.
در منابع تاریخی و روایی از قم با نام‌های، قمّ،[۹۶] بحر،[۹۷] زهراء،[۹۸] کومه، کم، کمیدان، ممجان، تیمره، کبود دشت، صفرا و ویران‌آباد، کردقباد نیز یاد شده است.[۹۹] عزاداری
دریاچه نمک حوض سلطان یکی از جاذبه‌های طبیعی قم است. بهترین زمان برای بازدید از این مکان زیبای طبیعی، اوایل فصل بهار و اواسط فصل پاییز است؛ چراکه از سرمای استخوان‌سوز کویر و گرمای طاقت‌فرسای آن، اثری نیست.
جاهای دیدنی قم (۱۴۰۲)
توغ‌هایی از دوره صفویه در موزه آستانه مقدسه قم نگهداری می‌شود که نشانگر عزاداری اهالی قم در دوره صفویه است. در سالروز درگذشت یا شهادت هر یک از معصومان دسته‌های عزاداری از مناطق مختلف شهر به سوی حرم حضرت معصومه حرکت می‌کنند. ???? ????? آنان ??? ?? ????? ?????? دو ماه محرم و صفر را به عزاداری می‌پردازند.
صادقیه- بلوار فردوس – خیابان ابراهیمی شمالی- کوچه چهارم
این کاروان‌سرا که در حال حاضر در جاده قم-گرمسار واقع است، یکی از بزرگ‌ترین کاروان‌سراها در نوع خود و از آثار ملی ایران محسوب می‌شود.
ابن فقیه همدانی، احمد بن محمد، البلدان، تحقیق: یوسه الهادی، بیروت، عالم الکتب، ۱۹۹۶م/۱۴۱۶ق.
خانه حاج علی خان زند عمارتی است کهن و متعلق به اواخر دوران حکومت قاجاریان که ???? ???? ????? ?????? طبق اظهارات کارشناسان با توجه به فرم و مصالح استفاده شده در ساخت، دارای قدمتی بالغ بر ۱۳۰ سال است. این عمارت از سه بخش شاه نشین تابستانی با بادگیر منفرد، شاه نشین زمستانی و بخش خدمتکاران تشکیل شده است.
شهرک ژاندارمری – بلوار قم مرزداران – خ اطاعتی شمالی – پونه ۳
قدمت اولیه کاروانسرای دیرگچین به عصر ساسانی می‌رسد که در دوره صفوی تغییراتی در آن صورت گرفته است. این کاروان‌سرا، ۱۲ هزار متر مربع وسعت دارد که بنای کاروان‌سرا با هشت هزار متر مربع را در برگرفته است و شامل ۴۳ حجره، ایوان شاه‌نشین، حیاط خلوت و هشت شترخانه، منظر شاهى، دو ????? ?????? مغازه براى نگهدارى كالا، حمام و مسجد است.